Voem vrijgepleit?

Op 16 maart 2018 kopte een aantal kranten dat het gevoerde onderzoek de vzw VOEM vrijpleit na de rel rond het organiseren van een lessenreeks met een radicale prediker. De waarheid is meer genuanceerd dan dat.

Nadat de Nederlandse spreker Ali Houri in november een conservatieve, islamitische spreekbeurt in Genk hield, kwam ook vzw Voem in opspraak. Voem organiseerde in gebouwen van de stad Antwerpen een lessenreeks door Ali Houri. Antwerps schepen Duchateau (N-VA) liet de lessen stopzetten en Minister van Cultuur Gatz (Open Vld) beloofde een onderzoek naar VOEM, omdat de vzw subsidies ontvangt. 

Dat onderzoek kan geen inbreuken vaststellen tegen de subsidie- en erkenningsvoorwaarden, zo schrijft nieuwsmedium MO*: "VOEM streefde met de lessenreeks net een kritische beschouwing van de islam na". De vzw krijgt ook weer toegang tot de zalen van stad Antwerpen. 

Dat er geen problemen waren in Antwerpen praat de gebeurtenissen in Genk niet goed

De lezing op stadhuis te Genk, waar Nieuwsuur filmde is georganiseerd door vzw Al Qiblah, dit is geen onderdeel van VOEM maar van Internationaal Comité.

Er is een onderzoek door de minister bevolen naar VOEM, niet naar Internationaal Comité waarvan de afdeling Al Qiblah de organisator was. De administratie heeft de journalisten van Nieuwsuur niet gesproken, het is dus onduidelijk en niet concreet getoetst naar de omstandigheden of de concrete invulling. Volgens de administratie geeft de integrale lezing een genuanceerder beeld dan in de media verscheen, maar er is geen verslag met getuigen of analyse met een diepgaand onderzoek. Spijtig genoeg is dit het logische gevolg van een onderzoek dat focuste op de lessenreeks in Antwerpen en niet op de lezing in Genk.

Ook VOEM is niet zonder schuld

De lezingenreeks door Ali Houri was georganiseerd door een vrijwilligster maar de enige professionele ondersteuning vanuit VOEM was de affiche op vraag van de vrijwilligster posten op de FB-pagina van VOEM. De affiche is niet ontworpen door VOEM maar door het team van Ali Houri.

De aanvraag is dus eigenlijk zogezegd gebeurd vanuit VOEM maar de vrijwilligster heeft dit gedaan zonder vermelding van haar eigen kern. 'Hierdoor ontstond de indruk dat VOEM de rechtstreekse organisator was‘, aldus VOEM zelf. 

Na een diepgaand gesprek heeft VOEM besloten elke samenwerking met gastspreker Ali Houri stop te zetten met onmiddellijke ingang.

VOEM erkent zelf dat ze maatregelen moet nemen omdat ze inderdaad verschillende fouten heeft gemaakt door zelf niet waakzaam genoeg te zijn. VOEM heeft ondertussen een strategisch planner aangeworven die VOEM moet hervormen tot een zakelijke professionele organisatie met heldere orgnaisatiecultuur. De regels en werkprocedures dienen te worden verscherpt.

Toezicht blijft nodig

De etnisch-culturele organisaties hebben we echt nodig als bruggenbouwer tussen overheid en basis. Daarom heb ik ook altijd gepleit voor meer ondersteuning van deze organisaties want ze zijn overbevraagd. Maar tegelijk moeten we ook de vraag stellen of deze vrij jonge organisaties voldoende op de hoogte zijn van wat aan de basis georganiseerd wordt – met andere woorden, heeft de koepelorganisatie voldoende instrumenten om de lijn koepel-basis kort en helder te houden?

Het siert VOEM en getuigt van volwassenheid dat ze ook daarvoor de nodige maatregelen neemt. Als parlementsleden moeten we ook waakzaam blijven – salafisme en religieus fanatisme  zijn uitwassen die onze democratische vrijheden bedreigen.

Toch blijf ik erbij dat de minister meer toezicht moet houden binnen de sector, en blijf ik erop hameren dat indien afdelingen van organisaties evenementen orgnaiseren die in strijd zijn met de decretale voorwaarden ze hiervoor ook dienen terechtgewezen of gesanctioneerd. Het zou onverantwoord zijn dat we als parlementsleden hiervoor het hoofd afwenden uit vrees om onterecht in een 'racisitisch of islamofoob kamp' te worden geplaatst.

Langs de ene kant dus gerichte controle maar we moeten ook de organisaties die zich volledig houden aan de decretale voorwaarden en gewoonweg deel uitmaken van ons Vlaamse middenveld ook duidelijk ondersteunen en de nodige ruimte geven. Dit betekent niet dat ze niet kritisch mogen zijn of maatschappelijke thema’s mogen aansnijden – ik ben ervan overtuigd dat we het dan nog soms grondig oneens zullen zijn maar dat hoort zo in een volwassen democratie.

VOEM wil dit incident achter zich laten en heeft dus ook niet gereageerd op het artikel in MO – magazine, daar heb ik ook begrip voor. Ik heb in het verleden al bezoeken gebracht aan diverse etnisch-culturele organisaties zoals het FMDO, ik hoop ook VOEM binnenkort daaraan te kunnen toevoegen.